Door Jop Emonts
Met zijn selectie van rond de 100 films, is het Leiden International Film Festival (LIFF) de perfecte plek voor de mooiste nieuwe premières. Tussen de verschillende competities draaien altijd de beste, grootste en gekste films. Het mooie is dat er naast populaire titels als Anora, Didi en Sing Sing ook ruimte is voor veel kleinere drama’s en debuutfilms. VERS was aanwezig op LIFF voor deze pareltjes die je echt niet mag missen.
When the light breaks
Regisseur: Rúnar Rúnarsson
Una, een IJslandse kunststudente, komt in een lastige situatie als Diddi, een lid van haar band, omkomt in een auto-ongeluk. De avond daarvoor hebben ze beloofd samen een serieuze relatie te beginnen. Als ze na Diddi’s dood wordt geconfronteerd met de rouw van Diddi’s ‘echte’ vriendin wordt Una’s positie nog ingewikkelder. Hoe moet ze haar tranen zien vergeleken met die van iemand die nog meer van hem hield? Mag ze wel in het openbaar huilen? Het zijn moeilijke vragen waar ze niet om heen kan. Wij kunnen er ook niet omheen als we deze moeilijke 24 uur met haar meeleven.
De rode draad van When the light breaks is rouw. Regisseur Rúnar Rúnarsson uit deze complexe emotie in veel mooie simpele momenten. Vader en dochter die een hotdog delen, een groepsknuffel van een vriendengroep, telefoongesprekken en de simpelste kleine observaties in het IJslandse landschap. Na het verliezen van een geliefde lijkt ineens alles lading te hebben. Die ‘lading’ maakt deze film speciaal. Alles straalt het uit. De hele gevarieerde soundtrack met prachtige klassieke stukken maar ook veel punk en dansmuziek. Het mooie natuurlijke acteerwerk van de hele cast als groep, maar vooral Elin Hall als Una. Van een heel stille knuffel tot een drukke dansscene, alles krijgt een goede lading. Maar bovenal de omgeving waar de film is gedraaid: de adembenemend prachtige zon die breekt op de onstuimige IJslandse golven maakt het tot een onvergetelijke film.
When the light breaks was de openingsfilm van de Un certain regard competitie op het Cannes Film Festival en zal vanaf 13 februari 2025 te zien zijn in de Nederlandse bioscopen.
Toxic
Regisseur: Saulė Bliuvaitė
Marija en Kristina willen supermodel worden, zodat ze kunnen ontsnappen van hun trieste Litouwse industrieterrein. Onderweg naar succes beleven ze een wilde tijd, met wilde feestjes, massale audities, lintwormen en catwalks. We zien de koude afwijzingen die de meisjes te verduren krijgen, en hoe zij hiermee omgaan in hun persoonlijke leven, en hoe hun eigenwaarde hierdoor wordt beïnvloed op tragische wijze. Boze stiefouders, gemeen roddelende klasgenootjes en vele andere markante figuren later lijkt het er nu op dat Marija en Kristina hun les hebben geleerd over schoonheid en pijn lijden. Maar zijn het deze meisjes die die les moeten leren. Of is dit iets waar iedereen over na zou moeten denken?
Debuterend regisseuse Saulė Bliuvaitė confronteert ons steeds weer op slimme wijze met de hoge verwachtingen voor vrouwelijke lichamen. Aparte cameraposities en vervormende lenzen maken dit een reis om te onthouden. De catwalk oefeningen en ambitieuze poses tussen de vervallen gebouwen laten dan ook weer op komische wijze zien dat het niet alleen tragiek is. Maar de humor gaat nooit ten koste van de meisjes zelf. Er wordt nooit echt op individuele personages geoordeeld, terwijl de problemen ook nooit ontkend worden. We zien hoe deze twee meisjes een belangrijke les over zelfliefde leren, ondanks de rest van hun wereld. Dit maakt het tot een uniek regiedebuut, wat niet voor niets de gouden luipaard heeft gewonnen op het filmfestival van Locarno. Ondanks dat deze film de prijs van de Jongerenjury in Leiden heeft gewonnen zijn er helaas nog geen plannen voor een verdere Nederlandse bioscooprelease aangekondigd.
To a land unknown
Regisseur: Mahdi Fleifel
Reza en Chatila, gevlucht uit Palestina, zijn op weg naar Duitsland. Onderweg stranden ze in het rommelige Athene, dat zij niet erkennen als Europa. Dan komen er een Griekse vrouw en een jongen die op weg is naar Italië op hun pad. Samen zetten ze alles op alles om de oversteek te maken. In een gewaagde operatie die iets weg heeft van de beste heist films zien we een spannende kijk op het bittere leven van mensen die zich misplaatst voelen.
Regisseur Mahdi Fleifel was meer dan 12 jaar bezig om deze film op het witte doek te krijgen. De gespannen sfeer van het rommelige Athene doet denken aan een film als Midnight Cowboy (1969) waar er alleen maar gemiste kansen lijken te zijn en er steeds weer een grotere vis lijkt. In deze fictieve insteek is het best wel uniek, omdat we in de media vluchtelingen vaak op heel andere manieren afgebeeld zien. Met dilemma’s uit deze bittere en pessimistische wereld weet Fleifel je mee te nemen naar deze wereld zonder toekomst. De film ziet deze tussenwereld als een soort ‘purgatory’ waartoe de Palestijnse bevolking veroordeeld is. Al is de film hiermee soms pijnlijk en frustrerend, het is ook heel erg menselijk. Iets wat niet altijd meer vanzelfsprekend is over de representatie van vluchtelingen. Een belangrijke film over het onbegrip en de menselijkheid in deze crisis.
To a land unknown is vanaf 14 november 2024 in de Nederlandse bioscopen te zien.
In the summers
Regisseur: Alessandra Lacorazza
Vicente vertrekt na een moeilijke scheiding naar zijn thuis in Las Cruces, New Mexico. Zijn dochters komen iedere zomer langs om een potje biljart te spelen en samen sterren te tellen. Met een pizza in zijn hand kan Vincente op een speelse manier natuurkundige dingen uitleggen en hij crosst in zijn auto over de wegen. Allemaal om zijn dochters te vermaken. De oudste Violeta knipt haar haren kort en we zien hoe ze over de zomers steeds zelfstandiger wordt, en een eigen queer identiteit aanneemt. Ondanks dat Vicente Violeta niet helemaal begrijpt, is ze wel het favorietje. Jongste dochter Eva is veel meer op zoek naar goedkeuring van haar vader. De volgende zomer, wanneer Violeta op kamers zit en niet meekomt, is ze ineens koud tegen haar vader. Over de jaren zien we hoe de band tussen de vader en zijn dochters op deze manier blijft veranderen. Iedere zomer is het weer anders, uitingen van frustratie en boosheid, maar ook woede zijn subtiel verweven in de manier waarop beide zussen steeds verder opgroeien tot eigen personen.
Alessandra Lacorazza won met haar regiedebuut de prijs voor beste Amerikaanse fictiefilm op het Sundance filmfestival. Ieder huisje heeft zijn kruisje. Mensen veranderen constant, wat dit soort familieproblemen enorm complex maakt. Het is logisch dat Vicente zijn dochter en haar queer identiteit niet helemaal begrijpt. Maar het is ook logisch dat zij begrip vraagt van haar vader. Het feit dat deze film ook maar een beetje in de buurt komt van de essenties die achter dit soort problemen zitten is al een klein wondertje. Het is een teken van een zelfverzekerde regievisie. Een heel goed besef van wat er absoluut verteld moet worden en ook wat juist niet. De beheersing in de keuze voor alleen deze vier zomers werkt zo goed, juist omdat het weglaten van de moeder of de schooltijd van de meisjes ruimte geeft aan de band tussen vader en dochters in het hart van de film.
Ondanks de prijzen op Sundance en de selectie voor LIFF is er helaas ook nog geen Nederlandse bioscoop release aangekondigd voor dit prachtige familiedrama. Maar mocht je alsnog de kans krijgen is het absoluut een aanrader!